پتروژنز، ژئوشیمی و کانه‌زایی مس محدوده ساغری، جنوب شاهرود

Authors

  • فرج الله فردوست کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، صنعتی دانشگاه شاهرود، شاهرود، ایران
  • یگانه خرم تاش استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
Abstract:

کانسار مس ساغری در 120 کیلومتری جنوب غرب شاهرود، در بخش شرقی نوار آتشفشانی_نفوذی ترود_چاه‌شیرین قرار دارد. کانی‌سازی در منطقه ساغری درون واحدهای آتشفشانی و آذرآواری به سن ائوسن رخ داده است. سنگ‌های آتشفشانی یاد شده بر پایه مطالعات صحرایی، آزمایشگاهی و آنالیزهای ژئوشیمیایی قابل تفکیک به آندزیت، آندزیت بازالتی، بازالت، داسیت و رخنمون‌هایی از آذرآواری‌ها به صورت توف و آگلومرا هستند. ماهیت این سنگ‌ها کالک‌آلکالن پتاسیم بالا و به مقدار جزئی شوشونیتی است که از دیدگاه زمین‌ساختی، در موقعیت مرتبط با کمان ماگمایی و پهنه فرورانش قرار می‌گیرند. دایک‌های با ترکیب حد واسط تا بازیک توالی‌های آتشفشانی_آذرآواری را قطع کرده‌اند. دگرسانی آرژیلیتی، سریسیتی، کلریتی، کربناتی و اکسید آهن (لیمونیت، هماتیت و گوتیت) در سنگ‌های میزبان قابل تشخیص است. ساخت و بافت ماده معدنی به صورت رگه_‌رگچه‌ای، پرکننده فضای خالی، جانشینی و دانه‌پراکنده می‌باشد. برپایه مطالعات کانه‌نگاری کانی‌های اصلی مس شامل مالاکیت، کالکوسیت، کولیت، کالکوپیریت، کریزوکولا و کمتر مس طبیعی است. از میان این کانی‌ها، مالاکیت و کالکوسیت بیشترین فراوانی را دارند. با توجه به مطالعات ژئوشیمیایی عنصر مس بالاترین همبستگی را با عنصر نقره نشان می‌دهد. همچنین مطالعات سیال درگیر، عمق کانه‌زایی را 100 تا 200 متر، دمای تشکیل آن 100 تا 140 درجه سانتی‌گراد و شوری حدود 5 تا 15 درصد وزنی نمک طعام نشان می‌دهد. از دید کانی‌شناسی، سنگ میزبان، ساخت و بافت و ژئومتری، کانسار مس ساغری شباهت‌های فراوانی با کانسارهای مس نوع مانتو و طبقات سرخ آتشفشانی دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پتروژنز، ژئوشیمی، مطالعه میانبارهای سیال و نقش توده‌های نیمه‎آتشفشانی در زایش مس محدوده چاه‌مورا، شمال ترود

کانسار مس چاه‎مورا درجنوب ‌باختری شاهرود و در بخش مرکزی کمان ماگمایی ترود- چاه شیرین  قرار دارد. کانی‌سازی در منطقه چاه‌مورا درون واحد آتشفشانی به سن ائوسن رخ داده است. سنگ‌های آتشفشانی یاد شده بر پایه مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی قابل تفکیک به آندزیت، آندزیت- بازالت، تراکی‌آندزیت، تراکی‌آندزیت‌بازالت و رخنمون‌های کوچکی از آذرآواری‌ها به‌صورت آگلومرا هستند. توده‌های نیمه‎آتشفشانی با ترکیب حدواسط...

full text

ژئوشیمی و پتروژنز توده گرانیتوئیدی هزاردره (جنوب شرق شاهرود)

توده گرانیتوئیدی هزاردره، در استان سمنان، در 100 کیلومتری از جنوب شرق شاهرود و 30 کیلومتری از جنوب غرب بیارجمند واقع است. این توده در زون زمین ساختی ایران مرکزی و با روند کلی شمال شرق-جنوب غرب و موازی با گسل های اصلی ناحیه قرار دارد. سن توده پرکامبرین-نئوپروتروزوئیک می باشد. سنگ دربرگیرنده این توده را تناوبی از ماسه سنگ، کنگلومرا، شیل و مقدار کمی آهک تشکیل می دهد که این تناوب نشان دهنده سازند ش...

15 صفحه اول

زمین‌شناسی، ژئوشیمی و پتروژنز آتشفشان‌ بزمان: جنوب خاوری ایران

آتشفشان بزمان در کمان ماگمایی مکران قرار دارد. سنگ‌های آذرآواری و گدازه‌ای با ترکیب ریوداسیتی تا بازالتی با ماهیت کالک‌آلکالن در زمان کواترنری از دهانه‌های اصلی و جانبی این آتشفشان فوران کرده‌اند. نمودارهای چند عنصری بهنجارشده براساس ترکیب گوشته اولیه، غنی‌شدگی عناصر LIL نسبت به عناصر HFS و بی‌هنجاری منفی عناصرNb  و Ti را نشان می‌دهد. همچنین الگوی توزیع عناصر خاکی کمیاب بهنجار شده بر‌پایه کندری...

full text

پتروژنز گنبدهای آداکیتی کم‌سیلیس سهل (جنوب شاهرود، جنوب‌خاوری استان سمنان)

منطقه سهل در جنوب شاهرود، بخشی از شمال پهنه ساختاری ایران‎مرکزی است که در آن توالی ستبری از سنگ‎های آتشفشانی و آتشفشانی-رسوبی، به سن پالئوسن تا ائوسن‎ میانی، رخنمون دارند. در درون این توالی،سنگ‎های آذرین نیمه‌ژرف، به شکل گنبد، دایک و سیل با ترکیب بیشتر تراکی‌آندزی‌بازالتی و تراکی‌آندزیتی، نفوذ کرده و جای گرفته‌اند. در این سنگ‎های آذرین، انکلاوهای گوناگونی با سرشت آمفیبولیتی، گنیسی، هورنبلندیتی،...

full text

ژئوشیمی و پتروژنز توالی آتشفشانی منطقه ارزوییه (جنوب ایران)

توالی آتشفشانی منطقه ارزوییه با سن ژوراسیک بالایی- کرتاسه زیرین در پهنه ساختاری سنندج-  سیرجان جنوبی قرار گرفته است. ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب، تحولات ماگمایی را از گرایش تحولی به سمت کلسیمی- قلیایی نشان می‌دهند. ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن‌ها مشابه با ترکیب این کانی در مناطق فرورانش است و از یک ناحیه مرتبط با کمان آتشفشانی منشأ گرفته است. نمودارهای عناصر کمیاب و خاکی  کمیاب الگوهای غنی‌شدگی را...

full text

کانی شناسی، ژئوشیمی و پتروژنز توده های پلاژیوگرانیتی مجموعه افیولیتی جنوب مهریز (جنوب غرب یزد)

در مجموعه افیولیتی شمال کامرود و جنوب دهشیر توده­های نفوذی کوچک و رگه­های پلاژیوگرانیتی وجود دارند که دارای کانی­شناسی فلدسپار+کوارتز+بیوتیت±گارنت هستند. سنگ میزبان پلاژیوگرانیت­ها متاگابروی توده­ای و فولیاسیون­دار است. مرز ناصاف و جانشینی بخشی پیروکسن با آمفیبول در متاگابروهای توده­ای بیان­گر حالت غیرتعادلی و منشأ دگرگونی آمفیبول است. در متاگابروی فولیاسیون­دار بر خلاف انواع توده­ای اثری از پی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 29  issue 114

pages  209- 220

publication date 2020-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023